14. Pakhuis d'Eersteling

Je loopt verder langs de Eem richting Koppelpoort. Links staat het pand d’Eersteling, in 1904 als pakhuis gebouwd. Industrieel erfgoed aan de haven van Amersfoort met een bijzondere geschiedenis. In de voorgevel is die geschiedenis goed afleesbaar: in de middenstrook de kantoren met aan weerszijden de pakhuizen.

Het gebouw heeft veel openslaande deuren voor de aan-en afvoer van goederen. Het pand - inmiddels rijksmonument - is nu in gebruik als kantoor.

Pakhuis d’Eersteling is gebouwd naar ontwerp van de Amersfoortse architect Herman Kroes (1864-1953) is één van de mooiste voorbeelden van industrieel erfgoed aan de haven van Amersfoort. Opdrachtgever was de ‘Firma J. van Vollenhoven, Afdeeling Koloniale Waren’, ofwel kruidenierswaren, die per schip werden aangevoerd. De firma had aan de Grote Koppel meer eigendommen, zoals een oliefabriek en het pakhuis op nummer 14. In 1932 kwam pluimveebedrijf d’Eersteling in het pakhuis, die haar naam aan het pand gaf. Rond 1960 werd het bedrijf overgenomen door de graan- en veevoederhandel van Gerrit van Nieuwenhuizen. De silo achter d’Eersteling werd in 1973, naar ontwerp van architect Klijnstra, voor graanopslag gebouwd. Deze werd rond 1995 afgebroken. In 2004 werd het pand door projectontwikkelaar Schipper Bosch aangekocht en tot kantoorpand verbouwd. Na de restauratie behield het de naam d’Eersteling.

In de komende jaren wordt de kademuur langs de Eem gerestaureerd, waarbij trappen vanaf de Grote Koppel naar het water worden aangelegd. Bekijk ook het bijzondere gebouw ernaast, waarin nu restaurant Dara zit.

Achter Dara en d’Eersteling stond tot 1969 de enorme fabriek van Van Heugten, fabrikant van de Heugaveld tapijttegel. Op de foto uit 1965 is goed te zien hoe uitgestrekt de Van Heugten-fabriek was. Rechts op de voorgrond de Airey-woningen van Jeruzalem langs de Koppelweg. De spoorlijn Amersfoort-Zwolle-Apeldoorn, links op deze foto is duidelijk te zien.

De fabriek van Van Heugten, fabrikant van de Heugaveld tapijttegel.

De woningen van de Chirurgijnsgilde zijn met hun achterkanten tegen de geluidswal van de spoorlijn gebouwd en fungeren zo als gezamenlijke geluidswal voor de achterliggende woningen van het Gildekwartier.

Uiterst rechtsboven Pakhuis ’t Spijker. Links daarvan de silo van de COVA. De ‘witte’ silo links staat achter pakhuis d’Eersteling. Het grote huis, uiterst links van de spoorlijn, is ‘Grote Koppel 1’,waar burgemeester Schimmelpenninck tot 1900 woonde.

Hier eindigt de wandeling. We hopen dat het een mooie ervaring was en dat je nu met andere ogen naar deze mooie wijken kijkt!